بازرسی چشمی
خدمات بازرسی چشمی (VT)
خدمات بازرسی چشمی (VT) یکی از روش‌های اساسی و کلیدی در بازرسی غیر مخرب است که به بررسی و ارزیابی کیفیت اجزا و سیستم‌ها بر اساس مشاهده و حواس پنج‌گانه بازرس می‌پردازد. این روش به دلیل سادگی، هزینه پایین و سرعت انجام، به‌طور گسترده‌ای در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تعریف و اهمیت بازرسی چشمی (VT)
بازرسی چشمی VT به عنوان اولین مرحله در فرآیند بازرسی غیر مخرب، به شناسایی عیوب سطحی و ناپیوستگی‌ها کمک می‌کند. این روش می‌تواند به سادگی عیوب بزرگ را شناسایی کند و در بسیاری از موارد، از انجام آزمایش‌های پیچیده‌تر و پرهزینه جلوگیری کند. بازرسی چشمی معمولاً به عنوان پیش‌نیاز برای سایر روش‌های NDT (تست‌های غیر مخرب) تلقی می‌شود، زیرا نتایج آن می‌تواند تعیین‌کننده نیاز به آزمایش‌های بیشتر باشد.
روش انجام آزمون VT
مراحل بازرسی چشمی
بررسی ظاهری: در ابتدا، نمونه مورد نظر از لحاظ کلیات ظاهری بررسی می‌شود.
استفاده از ابزارهای دقیق: پس از این مرحله، کنترل سطح نمونه با استفاده از ابزارهای دقیق مانند ذره‌بین، گیج‌های مدرج و دیگر تجهیزات انجام می‌شود. این ابزارها دقت آزمون را افزایش داده و نتایج بهتری را فراهم می‌آورند.
توجه به شرایط نوری: وجود نور کافی برای انجام بازرسی چشمی بسیار ضروری است. شدت نور مناسب برای تست جوش VT معمولاً بین 800 تا 1000 لوکس است.
دامنه ی کاربرد بازرسی چشمی
بازرسی چشمی VT در صنایع مختلف کاربرد دارد، از جمله:
– بازرسی جوش‌ها: شناسایی عیوب مانند ترک‌ها، تخلخل‌ها و ناهمواری‌های سطحی.
– کنترل کیفیت مواد: بررسی کیفیت سطحی قطعات مختلف مانند ریختگی‌ها و اجزای ماشینکاری شده.
– تشخیص آسیب‌های فیزیکی: شناسایی خوردگی، آسیب‌های مکانیکی و دیگر ناپیوستگی‌ها.
استاندارد های بازرسی چشمی
استانداردهای بازرسی چشمی (VT) به عنوان راهنماهایی برای انجام بازرسی‌های غیر مخرب در صنایع مختلف، نقش مهمی در تضمین کیفیت و ایمنی اجزا و جوش‌ها ایفا می‌کنند. این استانداردها شامل روش‌ها، الزامات و معیارهای پذیرش هستند که به بازرسین کمک می‌کنند تا با دقت و اطمینان بیشتری عیوب را شناسایی کنند.
استانداردهای کلیدی بازرسی چشمی (VT)
- ASNT SNT-TC-1A
این استاندارد از سوی انجمن تست‌های غیر مخرب آمریکا (ASNT) ارائه شده و شامل سطوح مختلف صلاحیت برای بازرسین است. این سطوح شامل:
- سطح I: کمک اپراتور تست VT
- سطح II: اپراتور تست VT
- سطح III: بازرس ارشد VT
این استاندارد همچنین الزامات آموزشی و تجربه کاری برای هر سطح را مشخص می‌کند.
- AWS D1.1
این استاندارد به ویژه برای بازرسی جوش‌ها در سازه‌های فولادی طراحی شده است. معیارهای پذیرش و روش‌های بازرسی چشمی در این استاندارد به وضوح تعریف شده‌اند و به بازرسین کمک می‌کند تا کیفیت جوش‌ها را ارزیابی کنند.
- API 650
این استاندارد مربوط به مخازن ذخیره‌سازی است و معیارهای خاصی برای بازرسی چشمی جوش‌ها در این نوع سازه‌ها ارائه می‌دهد. این استاندارد به بازرسین امکان می‌دهد تا ناپیوستگی‌ها و عیوب را در مخازن تحت فشار شناسایی کنند.
- ISO 5817
این استاندارد بین‌المللی برای تعیین کیفیت جوش‌ها و الزامات بازرسی چشمی در جوشکاری طراحی شده است. این استاندارد مشخصات دقیقی برای عیوب قابل قبول و غیرقابل قبول ارائه می‌دهد.
- DIN EN
استانداردهای آلمانی DIN EN نیز شامل الزامات بازرسی چشمی هستند که به طور خاص بر روی کیفیت جوش‌ها تمرکز دارند و به بازرسین کمک می‌کنند تا بهترین شیوه‌های بازرسی را دنبال کنند.
تجهیزات مورد نیاز آزمون VT
تجهیزات مورد استفاده در بازرسی چشمی معمولاً ساده هستند و شامل مواردی همچون می‌باشند.
ذره‌بین‌ها، گیج‌های جوش، چراغ قوه، مترها و کولیس‌ها، لنزهای نوری نظیر بروسکوپ که امکان بررسی سطوح دورتر را فراهم می‌آورد.
تفاوت‌ها بین بازرسی چشمی VT و سایر روش‌های بازرسی
بازرسی چشمی (VT) یکی از متداول‌ترین و ابتدایی‌ترین روش‌های بازرسی غیر مخرب است که به بررسی کیفیت سطحی اجزا و جوش‌ها می‌پردازد. در مقایسه با سایر روش‌های بازرسی، تفاوت‌های قابل توجهی وجود دارد که به شرح زیر است:
- روش انجام آزمون
– بازرسی چشمی (VT): این روش عمدتاً بر اساس مشاهده مستقیم و استفاده از حواس پنج‌گانه بازرس انجام می‌شود. نیاز به تجهیزات پیچیده ندارد و معمولاً با چشم غیر مسلح یا با استفاده از ابزارهای ساده مانند ذره‌بین انجام می‌گیرد.
– سایر روش‌ها: روش‌هایی مانند بازرسی اولتراسونیک (UT)، بازرسی مغناطیسی (MT) و بازرسی نفوذ رنگی (PT) نیاز به تجهیزات پیشرفته و تخصصی دارند که برای شناسایی عیوب داخلی و غیر سطحی طراحی شده‌اند. این روش‌ها معمولاً پیچیده‌تر و زمان‌برتر هستند.
- هزینه و زمان
– بازرسی چشمی: این روش به دلیل سادگی و عدم نیاز به تجهیزات خاص، هزینه کمتری دارد و زمان اجرای آن نیز کوتاه‌تر است. یک بازرس می‌تواند در مدت زمان کوتاهی عیوب بزرگ را شناسایی کند، که این امر باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌های اضافی می‌شود.
– سایر روش‌ها: معمولاً هزینه بالاتری دارند و زمان بیشتری برای آماده‌سازی، اجرا و تحلیل نتایج نیاز دارند. به عنوان مثال، تست‌های اولتراسونیک نیازمند آموزش تخصصی و تجهیزات پیشرفته هستند که هزینه‌های بیشتری را به همراه دارد.
- نوع عیوب قابل شناسایی
– بازرسی چشمی: تنها قادر به شناسایی عیوب سطحی مانند ترک‌ها، تخلخل‌ها، خوردگی‌ها و ناپیوستگی‌های ظاهری است. این روش نمی‌تواند عیوب داخلی یا زیرسطحی را شناسایی کند.
– سایر روش‌ها: مانند UT یا PT، توانایی شناسایی عیوب داخلی را دارند و می‌توانند ناپیوستگی‌هایی را که در عمق مواد وجود دارند، تشخیص دهند. این ویژگی برای اطمینان از کیفیت ساختارهای حیاتی بسیار مهم است.
- نیاز به تخصص
– بازرسی چشمی: هرچند که مهارت بازرس در تشخیص عیوب حیاتی است، اما این روش نسبت به سایر روش‌ها نیاز به تخصص کمتری دارد. بسیاری از افراد با تجربه می‌توانند این نوع بازرسی را انجام دهند.
– سایر روش‌ها: نیازمند آموزش‌های تخصصی و گواهینامه‌های معتبری هستند که نشان‌دهنده توانایی فرد در استفاده از تجهیزات پیشرفته و تحلیل نتایج است.
- کاربردها
– بازرسی چشمی: بیشتر در مراحل اولیه تولید یا قبل از شروع تست‌های پیچیده‌تر استفاده می‌شود. این روش می‌تواند به عنوان یک ابزار پیشگیرانه برای شناسایی مشکلات بزرگتر عمل کند.
– سایر روش‌ها: معمولاً در مراحل بعدی تولید یا برای تأیید کیفیت نهایی قطعات استفاده می‌شوند، به خصوص در صنایعی که ایمنی و کیفیت بالا ضروری است، مانند صنایع هوافضا و نفت و گاز.
در نهایت، بازرسی چشمی (VT) به عنوان یک ابزار اولیه و اقتصادی در کنترل کیفیت شناخته می‌شود، اما برای اطمینان از کیفیت کامل ساختارها، باید در کنار سایر روش‌های بازرسی غیر مخرب مورد استفاده قرار گیرد.
مزایای استفاده از بازرسی چشمی VT در مقایسه با روش‌های دیگر
استفاده از بازرسی چشمی (VT) در مقایسه با سایر روش‌های بازرسی غیر مخرب (NDT) مزایای قابل توجهی دارد که آن را به گزینه‌ای جذاب برای صنایع مختلف تبدیل کرده است. در ادامه به بررسی این مزایا می‌پردازیم:
مزایای بازرسی چشمی (VT)
- سادگی و راحتی اجرا
بازرسی چشمی یک روش ساده و کاربرپسند است که نیاز به تجهیزات پیچیده ندارد. این روش می‌تواند به راحتی توسط بازرسین با تجربه انجام شود و به سرعت عیوب سطحی را شناسایی کند.
- هزینه پایین
این روش معمولاً کم‌هزینه‌تر از سایر روش‌های NDT است. بازرسی چشمی می‌تواند به سرعت عیوب بزرگ را شناسایی کند و از نیاز به آزمایش‌های پیچیده‌تر و پرهزینه جلوگیری نماید، که این امر باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شود.
- سرعت در انجام آزمون
بازرسی چشمی معمولاً سریع‌تر از سایر روش‌ها انجام می‌شود. بازرس می‌تواند بلافاصله پس از مشاهده قطعه، نتایج را اعلام کند و در صورت وجود عیوب، اقدامات لازم را اتخاذ نماید.
- قابلیت انجام در شرایط مختلف
این روش می‌تواند در شرایط گوناگون و بدون وابستگی به تجهیزات برقی انجام شود، که امکان بازرسی در مکان‌های دورافتاده یا شرایط سخت را فراهم می‌آورد.
- تشخیص عیوب سطحی
بازرسی چشمی به‌طور خاص برای شناسایی عیوب سطحی مانند ترک‌ها، خوردگی‌ها و ناپیوستگی‌ها طراحی شده است. این روش می‌تواند به عنوان اولین مرحله در روند بازرسی عمل کند تا مشخص شود آیا نیاز به استفاده از روش‌های دیگر NDT وجود دارد یا خیر.
- استفاده از تجربه انسانی
چشم انسان به دلیل قدرت دید و مشاهده عالی خود، یک ابزار ارزشمند در بازرسی چشمی محسوب می‌شود. تجربه و مهارت بازرس می‌تواند تأثیر زیادی بر دقت نتایج داشته باشد.
- امکان استفاده از ابزارهای کمکی
اگرچه بازرسی چشمی عمدتاً بر اساس مشاهده مستقیم انجام می‌شود، اما امکان استفاده از ابزارهای کمکی مانند ذره‌بین و میکروسکوپ نیز وجود دارد که دقت آزمون را افزایش می‌دهد.
- پیش‌نیاز برای سایر روش‌ها
بازرسی چشمی معمولاً اولین مرحله در فرآیند بازرسی است و می‌تواند به عنوان پیش‌نیاز برای استفاده از سایر روش‌های NDT عمل کند. اگر عیوب سطحی شناسایی شوند، ممکن است نیازی به آزمایش‌های پیچیده‌تر نباشد.
در مجموع، بازرسی چشمی (VT) به عنوان یک ابزار اولیه و اقتصادی در کنترل کیفیت شناخته می‌شود و مزایای آن آن را به گزینه‌ای مناسب برای بسیاری از صنایع تبدیل کرده است.
آزمایشگاه اندیشه بنیان حامی صنعت با استفاده از تجهیزات پیشرفته و کارشناسان متخصص، توانایی انجام آزمون‌های بازرسی چشمی (VT) را با دقت و کیفیت بالا دارد. این آزمایشگاه به عنوان یکی از مراجع معتبر در حوزه متالورژی و بازرسی غیر مخرب، خدمات خود را بر اساس استانداردهای ملی و بین‌المللی ارائه می‌دهد. بهره‌گیری از فناوری‌های مدرن و تخصص بالای تیم فنی، اطمینان از صحت نتایج و شناسایی به موقع عیوب را تضمین می‌کند و به صنایع مختلف کمک می‌کند تا استانداردهای کیفی را به بهترین نحو رعایت نمایند.
- دارای تاییدیه ی 17025
- صدور سرتیفیکیت
- خــدمــات مشـــاوره
- خــدمــات سیـــار
