تجزیه و تحلیل ریزساختار مواد به ما کمک میکند تا تشخیص دهیم که آیا مواد به درستی تولید شدهاند یا نه؟ یک مرحلهی مهمی است که به کمک آن قابل اطمینان بودن یا خراب بودن مواد مشخص میگردد.
متالوگرافی چیست؟
متالوگرافی (Metallography) به مطالعهی ریزساختار مواد گفته میشود و معمولا با استفاده از میکروسکوپ انجام میگردد. در واقع به معنای آمادهسازی نمونههای فولادی جهت بررسی و مطالعهی ساختارهای آن و دست یابی به اطلاعات و ویژگیهای نمونه است.
به صورت کلی دو نوع متالوگرافی وجود دارد: تحقیقاتی و کنترل کیفی. در متالوگرافی تحقیقاتی شناخت دیاگرامهای فازی و دیاگرامهای TTT لازم بوده و همین موضوع موجب شده تا نسبت به کنترل کیفی پیچیدهتر باشد؛ با این حال متالوگرافی کنترل کیفی نیز از اهمیت بالایی در صنعت برخوردار است.
هدف از متالوگرافی چیست؟
ریزساختارها تعیین کنندهی خواص مکانیکی مواد هستند، به همین جهت اهمیت بالایی دارند. در بررسی ریزساختارها اطلاعاتی مانند رنگ، اندازه و شکل اجزا بدست میآید.
متالوگرافی فولاد
متالوگرافی فولاد نشان دادهاست که از اجزای پیچیدهای تشکیل شدهاند. درواقع نمونههای فولادی جهت بررسی و مطالعهی ساختار آنها آمادهسازی میشوند. یک متالوگراف باتجربه قادر است اطلاعات مربوط به فولاد و خواص آن را کسب کند.
مراحل متالوگرافی
مقدمه انجام یک آزمایش درست و گرفتن نتایج مطلوب، داشتن یک نمونه خوب است. اگر مراحل آماده سازی نمونه به خوبی انجام نشود، نمیتوان به نتیجه تست مطمئن بود. در ادامه مراحل انجام آن را بررسی خواهیم کرد.
مقطع زدن: به چهار روش شکستن، قیچی کردن، اره کردن و برش با دستگاه تراش امکان مقطع زدن وجود دارد. باید توجه کرد تا در هنگام برش نمونه، آسیب به حداقل برسد.
تمیز کردن: باتوجه به اینکه آزمون متالوگرافی به بررسی سطح اجسام و نمونهها میپردازد، میبایست سطح نمونه کاملا تمیز باشد. بعد از انتخاب نمونه و تبدیل ابعاد آن به اندازههای مناسب آزمایش، باید سطح نمونه را به خوبی تمیز کنید، به طوری که هیچ اثری از روغن، برادهها و یا هر ماده دیگری روی سطح آن نباشد.
نصب: این مرحله نصب کردن یا مانت کردن نامیده میشود و به دو روش مانت سرد و مانت گرم انجام میشود. در این روش به منظور آسان شدن حمل و انجام عملیات روی آنها، نمونه را در داخل رزینهای پلاستیکی قرار میدهند و قالبگیری میکنند.
پرداخت اولیه با سمباده: سطح نمونه باید صاف باشد و به همین دلیل روی آن سمباده کاری انجام میگیرد. در این بخش نمونه روی دستگاه قرار میگیرد و به واسطهی کاغذ کلسیم کاربیدی ساییده میشود. آب به عنوان روانساز برای حمل ذرات خرد شده مورد استفاده قرار میگیرد.
پرداخت نهایی یا نرم: خط و خطوط باقی مانده روی نمونه هم باید از بین برود، از این رو از پودر الماس استفاده میشود. روانساز مورد نیاز هم روغن مخصوص است.
تمیز کاری: به دو روش قرار دادن نمونه زیر آب و فراصوت، نمونهها تمیز میگردند تا کاملا پاکسازی شود و دقت مراحل بعدی بالاتر باشد.
حکاکی شیمیایی یا اچ کردن: پس از آماده کردن در مراحل قبلی، اچ کردن کمک میکند تا ریزساختار نمونه مشاهده شود. یک مایع خورنده اسیدی یا قلیایی سطح نمونه را دچار خوردگی میکند.
اچ کردن روشهای مختلفی دارد. انواع روشهای اچ کردن عبارتند از: اچ نوری، اچ الکتروشیمیایی، اچ کردن شیمیایی، اچ کردن فیزیکی، اچ کردن رسوبی، اچ کردن به روش رنگ آمیزی حرارتی، اچ کاتدی، اچ حرارتی.
آنالیز میکروسکوپی: درنهایت نمونه به کمک میکروسکوپ و نرمافزارهای تحلیل ساختاری بررسی میگردد و اطلاعات لازم بدست میآید.
آزمایشگاه متالوگرافی فولاد
آزمایشگاه متالوگرافی با تکیه بر سالها تجربه آماده ارائه هرگونه خدمات به شما بزرگواران است. در صورت تمایل به دریافت قیمت آزمون متالوگرافی ، مشاوره و یا هر کدام از خدمات ما با واحد آزمایشگاه متالورژی حامیران تماس حاصل فرمایید.